Xà phòng tự nhiên hoạt động như thế nào?
Mục lục
Một sự thật hiển nhiên là dầu và nước không hợp nhau. Dù bạn lắc mạnh đến mức nào thì nước sốt dầu giấm (95% là nước) vẫn luôn tách thành dầu và nước. Bắt nguồn từ đặc tính các phân tử dầu và phân tử nước không tương thích nên không hòa tan. Mà các chất bẩn có tính dầu, nếu tắm bằng nước thường sẽ không loại bỏ hết nhờn bẩn trên cơ thể. Do đó, chúng ta cần sản phẩm làm sạch, cụ thể là xà phòng thiên nhiên.
Vậy, bụi bẩn sẽ được loại bỏ ra sao khi Xà phòng không chứa chất tạo bọt hoặc tẩy rửa mạnh? Có đủ sạch da không? Câu trả lời ngay bên dưới.
Xà phòng hoạt động như thế nào?
Xà phòng, nước và dầu đều được tạo thành từ các phân tử. Một số phân tử ưa nước sẽ bị nước hút. Một số phân tử kỵ nước sẽ bị nước đẩy lùi. Nước và bất cứ thứ gì hòa tan được với nước đều ưa nước. Dầu và bất cứ thứ gì hòa tan được với dầu đều ưa dầu (kỵ nước).
Chúng ta đều biết rằng khi nước và dầu trộn lẫn với nhau, chúng sẽ tách ra. Các hợp chất ưa nước và kỵ nước không trộn lẫn với nhau. Để lý giải vì sao dầu và nước không thể hòa tan, chúng ta sẽ nhắc lại một số kiến thức nhỏ sau.
Phân tử phân cực và không phân cực
Các phân tử được chia thành phân tử phân cực hoặc không phân cực. Một số phân tử có thể mang đặc tính cả hai (lưỡng cực). Cực có nghĩa là tích điện trái dấu và không phân cực có nghĩa là tích điện cùng dấu. Cơ sở của các phân tử phân cực và không phân cực đến từ điện tích trên các nguyên tử trong phân tử.
Trong đó, nguyên tử có hạt nhân bên trong gồm hạt neutron không mang điện tích và hạt proton có điện tích dương. Xoay quanh hạt nhân là các electron âm.
Khi các nguyên tử liên kết với nhau để tạo thành các phân tử, chúng chia sẻ hoặc cho các electron. Nếu các electron được chia sẻ bằng nhau bởi các nguyên tử, thì phân tử không có điện tích (không phân cực)
Khi sự sắp xếp của các nguyên tử trong phân tử sao cho một đầu của phân tử mang điện tích dương và đầu kia mang điện tích âm thì phân tử đó có các cực điện và được gọi là phân tử có cực.
Các hợp chất không phân cực như dầu mỡ, không thể hòa tan trong nước. Các hợp chất phân cực hòa tan trong nước. Hầu hết những gì chúng ta gọi là bụi bẩn, tạp chất, vết dơ trên da đều là hợp chất không phân cực, không thể rửa trôi chỉ bằng nước.
Xà phòng có thể hòa tan cả nước và dầu. Tại sao không?
Vì các phân tử xà phòng có cả hai đặc tính của phân tử không phân cực và phân cực nên xà phòng có thể hoạt động như một chất nhũ hóa. Chất nhũ hóa chỉ đơn giản là một chất phụ gia giúp hai chất lỏng trộn lẫn với nhau.
Sau quá trình xà phòng hoá (Dầu hữu cơ – acid béo của dầu cám gạo, dầu dừa tinh khiết xảy ra phản ứng hoá học với NaOH) thì muối Natri của acid béo được tạo ra, phân tử muối có 2 đầu: Đầu ưa nước sẽ hòa tan chất bẩn tan trong nước, đầu kỵ nước thì ưa dầu sẽ hoàn tan chất bẩn tan trong dầu. Khi bụi bẩn, chất béo hoặc dầu được trộn với nước xà phòng, các phân tử xà phòng sẽ tự sắp xếp thành các cụm nhỏ gọi là mixen.
Phần đầu ưa nước của các phân tử xà phòng dính vào nước và hướng ra ngoài, tạo thành bề mặt ngoài của mixen. Còn cái đuôi nguệch ngoạc ưa dầu (kỵ nước) thu hút dầu thừa và chất bẩn giữ chúng lại thật chặt ở trung tâm. Khi bạn rửa lại với nước, các hạt mixen mang theo chất bẩn nhờn bị rửa trôi theo.
Thế có bao giờ bạn thắc mắc tại sao việc rửa tay bẩn, dính dầu mỡ dễ dàng hơn trong nước ấm hơn là nước lạnh chưa? Đó là bởi vì chất béo và dầu tan chảy trong nước nóng, dễ dàng gắn vào đầu kỵ nước của phân tử xà phòng hơn.
Xà phòng là chất hoạt động bề mặt tự nhiên?
Chất hoạt động bề mặt là tên gọi chung của bất kỳ hợp chất nào làm giảm sức căng bề mặt của chất lỏng mà nó được hòa. Công thức của các sản phẩm tẩy rửa dựa trên chất hoạt động bề mặt.
Các chất hoạt động bề mặt tổng hợp cũng làm giảm sức căng bề mặt của nước và cấu trúc của chúng tương tự như cấu trúc của xà phòng với một đầu ưa nước (phân cực) và một đuôi kị nước (không phân cực). Do đó, chất tẩy rửa cũng tương thích với cả nước và dầu.
Khi các chất hoạt động bề mặt như xà phòng tự nhiên hoặc chất tẩy rửa tổng hợp làm giảm sức căng bề mặt của nước, về cơ bản, chúng làm cho các phân tử nước trơn hơn, do đó chúng ít có khả năng dính vào nhau hơn và có nhiều khả năng tương tác với dầu mỡ hơn.
Chỉ có điểm khác là, sữa tắm hay các sản phẩm tẩy rửa công nghiệp cần thêm chất phụ gia, còn xà phòng tự nhiên không cần chất phụ gia tổng hợp để tạo bọt hoặc làm sạch vì xà phòng tự nhiên là chất hoạt động bề mặt tự nhiên. Vì vậy, nó không chỉ tạo ra bọt mà còn giúp làm sạch bụi bẩn dầu nhờn thừa trên da của bạn một cách tự nhiên!
Bạn có thể coi xà phòng là chất trung gian giúp mang dầu và nước lại với nhau để bụi bẩn và dầu mỡ trên da bạn có thể dễ dàng được rửa sạch.
Xà phòng tự nhiên tạo bọt như thế nào?
Tiếp nối những trao đổi trên, nếu xà phòng tự nhiên không chứa chất tạo bọt tổng hợp (SLS/SLES) thì tạo bọt ra sao?! Câu hỏi này hay đó, cùng M.O.C tìm câu trả lời hen.
Bọt bong bóng là gì?
Tuổi thơ của chúng ta thường gắn liền với các hình ảnh bong bóng, bọt nước, bọt xà phòng. Thậm chí là thổi ống hút vào ly sữa để ngắm nghía những bọt bong bóng nổi lên và thường bị người lớn la.
Nhưng nếu thử thổi bọt vào ly nước trắng thì sao?! Không nổi bọt hoặc nếu có sẽ vỡ rất nhanh. Các bong bóng nước kém ổn định hơn vì sức căng bề mặt kéo các phân tử nước lại gần nhau.
Tại sao có sự khác biệt này nhỉ?
Sữa có chứa protein và chất béo giúp tạo thành một lớp màng trong bong bóng nên bền hơn và ổn định hơn. Sữa (đặc biệt là sữa nguyên chất) có sức căng bề mặt thấp hơn nước. Bất cứ chất lỏng nào sức căng bề mặt giảm, bong bóng sẽ ổn định và lâu vỡ hơn.
Vậy còn bong bóng xà phòng thì sao?
Có rất nhiều loại sản phẩm “xà phòng” khác nhau và chúng có một điểm chung chính là có thể tạo ra bong bóng, mà một loạt bong bóng xà phòng nhỏ được gọi là bọt. Cho dù đó là một thanh xà phòng tự nhiên hay dầu gội đầu hay xà phòng công nghiệp, nước rửa chén hay thậm chí là bột giặt, quá trình tạo bọt về cơ bản là giống nhau.
Để hiểu bí quyết tạo bọt của xà phòng, chúng ta cần khám phá tính chất hóa học của phân tử xà phòng và phân tử nước. Có một chút học thuật, bạn cố gắng xem hết để có được câu trả lời thỏa đáng hen. Chai dô, chai dô!
Nước có sức căng bề mặt
Bạn đã bao giờ thực hiện động tác “thả bụng” xuống bể bơi chưa? Đau lắm đó nhen.
Nếu bạn có thể nhìn thấy các phân tử nước và cách chúng liên kết với nhau, bạn sẽ nhận thấy rằng mỗi phân tử nước thực sự bị thu hút bởi các phân tử nước lân cận.
Phân tử nước có hai nguyên tử hydro và một nguyên tử oxy tạo thành hình dáng hau hau tai chuột Mickey. Hai nguyên tử hydro của phân tử nước này sẽ bị hút bởi các nguyên tử oxy của các phân tử nước lân cận. Sự hấp dẫn này được gọi là “liên kết hydro”.
Bên trong lòng nước, mọi phân tử nước đều tham gia vào một cuộc chiến tranh đẩy và kéo với nhau từ mọi phía. Nhưng trên bề mặt nước, các phân tử hoạt động khác nhau đấy.
Vì không có phân tử nước phía trên nữa nên các phân tử nước trên bề mặt bị kéo trở lại lòng nước bởi các phân tử nước bên dưới chúng. Khi các phân tử trên bề mặt của hồ bơi được kéo chặt lại với nhau, chúng tạo thành một “lớp da” giống như một lớp bọc nhựa mỏng gọi là sức căng bề mặt.
Sức căng bề mặt là kết quả của lực dính được định nghĩa là sự “dính vào nhau” của các hạt. Đó là lực hút của các phân tử với nhau trên bề mặt chất lỏng. Mặc dù tất cả các chất lỏng đều có một số sức căng bề mặt, nhưng lực giữa các phân tử (lực liên phân tử) càng mạnh thì lực dính càng lớn. Nước có lực liên phân tử mạnh, nên sức căng bề mặt khá lớn.
Vì vậy, khi chạm vào mặt nước là bạn đang phá vỡ sức căng bề mặt của nước để đi vào lòng nước. Khi bạn lặn hoặc nhảy xuống hồ bơi, bạn dùng tay hoặc chân chọc thủng bề mặt. Nhưng bụng của bạn có diện tích bề mặt lớn nên khó phá vỡ, do đó sẽ dễ bị đau hơn khi cả 2 mặt phẳng (da bụng & bề mặt nước) tiếp xúc mạnh.
Sức căng bề mặt của xà phòng tự nhiên
Xà phòng là chất hoạt động bề mặt tự nhiên, viết tắt của “chất hoạt động bề mặt” giúp làm giảm sức căng bề mặt của nước. Nước thường tự liên kết với nhau như phần trên đã nói, mỗi phân tử nước được bao quanh và thu hút bởi các phân tử nước khác. Đặc tính của sức căng bề mặt làm cho nước nổi lên trên các bề mặt. Để nước lan rộng và làm ướt một bề mặt (chẳng hạn như da của bạn) cần có chất hoạt động bề mặt.
Các phân tử xà phòng có hai đầu ưa nước và kỵ nước (ưa dầu). Phân tử xà phòng đóng vai trò là cầu nối. Đầu ưa nước của nó gắn vào một phân tử nước và đầu kỵ nước của nó gắn vào một chất bẩn nhờn hoặc phân tử dầu.
Khi bạn rửa sạch xà phòng khỏi da, đầu ưa nước (đầu ưa nước) của phân tử xà phòng sẽ bị nước cuốn trôi và cuốn theo đầu kỵ nước cùng với bụi bẩn và dầu.
Làm thế nào để tạo bọt xà phòng tự nhiên?
Khi xà phòng tự nhiên hòa với nước sẽ có xu hướng tạo ra các màng mỏng theo cấu trúc 1 lớp phân tử nước mỏng được kẹp giữa 2 lớp phân tử xà phòng.
Khi bạn chà một cục xà phòng lên da ướt sẽ hình thành ma sát. Ma sát này tạo ra các bong bóng khí nhỏ trên bề mặt của xà phòng ướt. Đầu kỵ nước (không thấm nước) không thích xà phòng ướt và muốn rời đi, vì vậy nó sẽ bám vào bong bóng khí gần nhất. Ngay sau đó các bọt khí được bao phủ trong các đầu kỵ nước của các phân tử xà phòng. Điều này tạo ra một màng mỏng bao quanh không khí gọi là bong bóng xà phòng.
Bong bóng chứa đầy không khí ở bên trong và bề mặt của chúng là một lớp phân tử nước mỏng được kẹp giữa hai lớp phân tử xà phòng (một ở bên trong và một ở bên ngoài bong bóng).
Các vòng tròn màu xanh là “đầu ưa nước của phân tử xà phòng và đuôi màu đen là đầu kỵ nước. Các lớp này phối hợp với nhau để giữ không khí bên trong. Sự tương tác giữa các bọt xà phòng đẩy các phân tử nước ra xa nhau làm giảm sức căng bề mặt.
Vì vậy, bong bóng xà phòng tự nhiên chỉ là không khí được bọc trong một lớp màng làm từ xà phòng và nước. Các bọt khí hiện đã bị giữ lại và rất nhiều bọt khí bị mắc kẹt bao phủ trong các phân tử xà phòng mà chúng ta gọi là bọt xà phòng.
Để tạo ra bong bóng tốt là giảm sức căng bề mặt của nước. Thêm xà phòng tự nhiên vào nước sẽ làm thay đổi sức căng bề mặt của nước và cho phép các bong bóng ổn định. Các sản phẩm tẩy rửa khác thì sẽ thêm vào các chất hoạt động bề mặt, phụ gia, còn bản thân xà phòng tự nhiên đã có sau phản ứng xà phòng hóa.
Chất hoạt động bề mặt không chỉ làm giảm sức căng bề mặt của nước mà còn giúp loại bỏ các vết dơ, dầu thừa,…dễ rửa trôi hơn.
Ngoài ra, các thành phần được sử dụng để tạo thành bánh xà phòng tự nhiên cũng như thời gian đóng rắn góp phần tạo nên loại bọt như dầu dừa và dầu cám gạo giúp tạo bọt nhiều. Glycerin tự nhiên được giữ lại trong xà phòng thủ công cũng giúp tạo bọt thân thiện với làn da hơn các xà phòng công nghiệp.
Một thanh hay bánh xà phòng tự nhiên được sản xuất đúng cách sẽ dịu nhẹ hơn, tồn tại lâu hơn và tạo ra nhiều bọt hơn.
Xà phòng công nghiệp tạo bọt ra sao?
Xà phòng công nghiệp (thương mại) sử dụng chất tẩy rửa tổng hợp để làm sạch và hoạt động như chất tăng bọt hoặc chất tạo bọt để cung cấp lượng bọt dồi dào đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng. Những hóa chất này rất rẻ và nhiều hóa chất không phục vụ mục đích nào khác ngoài việc tạo ra bọt dày mà không thực sự cần thiết để làm sạch.
Vì vậy, hãy tạo bọt tự nhiên bằng bánh xà phòng tự nhiên và giúp ích cho làn da của bạn và hành tinh xanh của chúng ta nhé!
🌿 Xem thêm: Sự khác nhau của Xà phòng công nghiệp và tự nhiên
Ở mỗi bánh xà phòng M.O.C đều đính kèm túi tạo bọt giúp bạn dễ dàng tạo nhiều bọt hơn, tăng cường hiệu quả làm sạch và thư giãn.
Cơ chế làm sạch của Xà phòng trị mụn lưng M.O.C đều hướng đến bảo toàn cấu trúc da, không tác động mà nhẹ nhàng cuốn trôi có chọn lọc chất bẩn, dầu thừa, giữ lại độ ẩm tự nhiên, không làm ảnh hưởng đến cân bằng vi sinh vật trên da.
Glycerin là sản phẩm được tạo ra sau quá trình xà phòng hoá có tính kháng khuẩn, kháng virus ở mức độ nhẹ nên được FDA Mỹ chấp thuận sử dụng trong dược phẩm và mỹ phẩm. Thành phần nổi tiếng này dồi dào trong bánh xà phòng M.O.C có khả năng hút nước từ trong không khí hoặc trong lúc tắm rồi lưu ẩm lại trên bề mặt da, giúp da mềm mại, mịn màng chống khô ráp da sau khi tắm. Do đó, Soap M.O.C thích hợp với cả những người có làn da nhạy cảm, dễ kích ứng vì ngăn ngừa khô da cũng nhờ vào đặc tính dưỡng ẩm và kháng khuẩn nhẹ của glycerin.
Cách làm xà phòng bổ sung hàm lượng cao dịch chiết xuất Kim Ngân Hoa tươi và tinh dầu Bạc Hà tạo ra hệ phức hợp kháng khuẩn phổ rộng, cải thiện mụn thâm và ngăn ngừa mụn mới hình thành.
Nốt hương ấm nóng pha lẫn vị the mát của tinh dầu Bạc Hà, Hoa Lan, Hoa Cam, Hoắc Hương & Thanh Yên, thoảng nhẹ nhưng không nồng gắt giúp quá trình trong và sau tắm táp, cơ thể và tâm trí được thư giãn hoàn toàn. Các dược liệu, chiết xuất tự nhiên và tinh dầu được thêm vào sau quá trình xà phòng hóa nên các cấu tử hương, phân tử tinh dầu được lưu giữ rất cao, thẩm thấu qua da và hệ hô hấp thúc đẩy quá trình chữa lành hiệu quả.
Đặc biệt, các bánh xà phòng M.O.C đều có phiếu kiểm nghiệm kháng khuẩn – kháng nấm trên 99.9% từ viện Pasteur. Do đó, bạn có thể an tâm trải nghiệm!
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về da, vui lòng liên hệ để Dược Sĩ M.O.C tư vấn miễn phí cho bạn nhé!
Hotline (Zalo): 0933 79 2425
Fanpage: M.O.C Vietnam
Youtube: MOC Viet Nam