Mụn ẩn. Những điều bạn chưa biết!
Mục lục
Mụn ẩn tuy gọi là ẩn nhưng thực ra lại gây sần trên bề mặt da, khiến da kém mịn màng và càng lộ rõ khi trang điểm hoặc ở nơi nhiều ánh sáng. Ỷ mình nằm sâu dưới da nên cứ thi nhau mọc chùm chùm, có khi xuất hiện những mảng lớn sần sùi, đeo bám dai dẳng. Bạn gái phải “sống chung” với chúng cả đời nếu chưa tìm được cách thu phục tận gốc. Đi rồi lại đến, tái phát nhiều lần. Chưa kể đến nguy cơ thâm sẹo mà chúng để lại.
Do đó, bạn nhất định phải tìm hiểu ngọn ngành về mụn ẩn để triệt tiêu đúng cách nhé!
Mụn ẩn là gì?
Khi nhắc đến mụn trứng cá, bạn có thể hình dung ra mụn đầu đen, mụn đầu trắng, sợi bã nhờn, mụn mủ, mụn bọc. Trong đó, mụn đầu trắng và mụn đầu đen còn có các lựa chọn điều trị đơn giản hoặc thậm chí có thể nặn vào đúng thời điểm. Còn mụn ẩn thì khác, chúng có nhân nằm sâu bên dưới da và sẽ không biến mất chỉ với quy trình chăm sóc da mụn thông thường.
Mụn ẩn dù thuộc mụn không viêm nhưng lại nguy hiểm hơn. Chúng mọc dưới bề mặt da, không phải lúc nào cũng dễ nhận thấy nhưng có thể sờ thấy được. Khu vực da nổi mụn ẩn có thể đau hoặc không, thường sưng đỏ và nhạy cảm. Nói mụn ẩn nguy hiểm vì chúng dễ dàng chuyển thành mụn viêm, sưng đau nếu không kịp triệt tiêu đúng cách.
Mụn ẩn khá cứng đầu. Bởi chúng có nhân ẩn sâu trong nang lông, rất khó để làm mềm hoặc lấy nhân mụn. Do đó, cơ chế điều trị mụn ẩn cũng là giúp chúng gom nhân, lộ nhân khô già và lấy sạch nhân mụn ra mới không làm tái đi phát lại.
Nguyên nhân gây mụn ẩn
Nếu có làn da dầu, bạn có thể dễ bị nổi mụn ẩn hơn những người có làn da khô. Một số nguyên nhân gây mụn ẩn có thể kể đến:
- Dầu thừa, vi khuẩn và da chết: Khi tuyến bã nhờn sản xuất quá nhiều dầu sẽ dẫn đến dư thừa, kết hợp các tế bào da chết, bụi bẩn tạo thành “nút thắt” gây tắc nghẽn nang lông – dẫn đến mụn ẩn. Sau đó, vi khuẩn sống trên da có thể lây nhiễm sang các nang lông khỏe mạnh khác, hình thành thêm mụn mới.
Quan trọng là đi tìm yếu tố khiến bã nhờn tiết ra quá mức, như Tia UV, dùng sản phẩm làm sạch chứa SLS/SLES thường xuyên, da thiếu nước, treatment quá tay, vệ sinh da kém, dùng kem chống nắng mà không tẩy trang,…
- Nội tiết tố: Androgen là hormon thủ phạm trong câu chuyện này và hoạt động mạnh từ trong tuổi dậy thì. Hormon làm cho các tuyến dầu tạo ra nhiều bã nhờn và lỗ chân lông to hơn. Sự thay đổi nội tiết tố cũng có thể gây mụn ẩn, ví dụ như thời kỳ kinh nguyệt, giai đoạn thai kỳ.
- Di truyền: Mụn ẩn có tính chất di truyền trong gia đình nhưng chưa phải là nguyên nhân chính. Các nhà nghiên cứu còn xem xét.
- Thuốc men: Trong giai đoạn dùng thuốc cũng dễ gây mụn ẩn, bao gồm các loại thuốc có chứa corticosteroid, testosterone hoặc lithium,…
Các nhà nghiên cứu và bác sĩ da liễu cũng đã xác định được các yếu tố khác khiến mụn ẩn dễ sản sinh và lây lan:
- Mỹ phẩm hoặc sản phẩm da gây kích ứng hoặc gây bít tắc lỗ chân lông
- Áp lực hoặc ma sát từ quần áo chật, mũ bảo hiểm,…
- Ô nhiễm không khí hoặc độ ẩm
- Nặn, cậy hoặc sờ tay lên mụn
- Tẩy tế bào chết quá tay, gây tổn thương hàng rào bảo vệ
Làm thế nào điều trị mụn ẩn?
Mụn ẩn có thể khó loại bỏ nhưng có nhiều liệu pháp bạn có thể thử tại nhà. Luôn đảm bảo tay bạn sạch sẽ trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp điều trị tại nhà nào. Bên dưới là tất cả phương pháp cải thiện mụn ẩn hiện có, tuy nhiên, bạn cần có sự tham vấn của chuyên gia hoặc Bác sĩ, Dược sĩ trước khi tiến hành. Bởi điều trị sai cách làm mụn trầm trọng hơn và nguy cơ để lại sẹo thâm vĩnh viễn.
Điều trị chuyên nghiệp (cần tư vấn của chuyên gia)
- Thuốc tiêm Cortisone: một loại thuốc tiêm chứa steroid có tác dụng vô hiệu hóa tình trạng viêm để thu nhỏ nốt mụn ẩn, đẩy nhanh thời gian lành vết thương và gom nhân từ 1-3 tuần.
- Retinoids theo toa: Tretinoin, một trong những retinoids mạnh nhất (chỉ có sẵn theo toa), vừa tăng tốc vừa điều chỉnh quá trình luân chuyển tế bào để ngăn vi khuẩn gây mụn trú ngụ trong lỗ chân lông, có thể giúp điều trị và ngăn ngừa mụn ẩn. Tretinoin ban đầu có thể rất khó chịu, vì vậy hãy bắt đầu từ từ.
- Thuốc bôi theo toa: Bác sĩ da liễu có thể đề xuất các loại thuốc bôi không chứa retinoid, phổ biến nhất
(1) Winlevi là một loại kem giúp ngăn chặn một số nội tiết tố nhằm giảm sản xuất dầu và viêm nhiễm
(2) Aczone là một loại gel kháng sinh dịu nhẹ có đặc tính kháng viêm
(3) Finacea là một loại gel chứa 15% axit azelaic được sử dụng như cách trị mụn ẩn, mụn trứng cá
- Đèn LED đỏ và xanh: Một dạng trị liệu bằng ánh sáng giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da (đó là ánh sáng xanh) và giảm viêm (ánh sáng đỏ). Mặc dù đèn LED không gây đau đớn, nhanh chóng và tương đối phải chăng nhưng đây không phải là phương pháp điều trị có tác dụng nhanh, hiệu quả lâu hơn.
Điều trị tại nhà
- Kem hydrocortisone 1%: một loại steroid liều thấp thoa tại chỗ giúp giảm viêm. Tuy nhiên, đây không giải pháp lâu dài. Chấm kem lên mụn 2 lần/ngày, dùng tối đa 5 ngày.
- Chườm lạnh: Bọc một viên đá trong khăn giấy và áp nó vào nốt mụn ẩn trong 1-2 phút, cách nhau 30 phút trong ngày để giúp co mạch máu, giảm sưng và viêm.
- Miếng dán mụn hydrocolloid: Miếng dán trị mụn là một miếng băng nhỏ tẩm thuốc trị mụn ẩn mà bạn đặt trực tiếp lên nốt mụn. Chúng thường chứa các chất chống mụn trứng cá, chẳng hạn như axit salicylic. Bạn có thể tìm mua trực tuyến hoặc ở hiệu thuốc. Ngoài ra, miếng dán cũng là cách “che giấu” sự đổi màu của làn da. Cũng là mẹo để tránh cậy nặn mụn và khiến mụn bị viêm nặng hơn.
- Dùng sản phẩm có chứa Benzoyl peroxide: Benzoyl peroxide diệt vi khuẩn dưới da. Nó là một thành phần phổ biến trong nhiều loại sữa rửa mặt và trị mụn không kê đơn (OTC).
- Thoa mật ong nguyên chất: Mật ong thô nguyên chất có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên giúp loại bỏ vi khuẩn. Thoa một lượng nhỏ lên vùng da mụn và để qua đêm. Mật ong nguyên chất cũng có thể được trộn với nước để làm chất làm sạch. Tuy nhiên, cần lựa chọn mật ong chất lượng, uy tín, nếu chọn mật ong kém chất lượng sẽ ảnh hưởng đến da.
COMBO THU PHỤC MỤN ẨN M.O.C giúp triệt tiêu nguyên nhân sinh mụn, đồng thời cải thiện mụn ẩn tái đi phát lại khi sử dụng đều đặn hàng ngày. Combo bao gồm:
➖ Bộ đôi làm sạch Rau Má Lên Men (Nước tẩy trang + Gel rửa mặt)
➖ Nước cân bằng da Rau Má Lên Men (Toner)
Bạn có thể nhắn tin để Dược sĩ M.O.C tư vấn chuyên sâu về Combo Mụn ẩn tại đây: https://m.me/MOCVietnamVN
Điều trị lâm sàng
Nếu mụn ẩn không dễ dàng giải quyết tại nhà, hãy tìm đến bác sĩ da liễu. Trong một số trường hợp, các loại thuốc được kê đơn bao gồm thuốc kháng sinh có thể giúp loại bỏ mụn ẩn. Một số phương pháp điều trị lâm sàng tham khảo.
- Kháng sinh bôi ngoài da (kháng sinh tại chỗ)
Giúp loại bỏ bất kỳ vi khuẩn nào góp phần gây ra mụn ẩn và giảm viêm. Nếu bạn bị mụn ẩn tái phát, cách làm này có thể được sử dụng xung quanh khu vực bị ảnh hưởng như một biện pháp phòng ngừa. Các loại kháng sinh tại chỗ phổ biến nhất bao gồm clindamycin và erythromycin. Chúng có dạng gel, thường được chỉ định dùng 2 lần/ngày. Nếu có làn da nhạy cảm, bạn cần bôi thuốc kháng sinh tại chỗ 1 lần/ngày để xem phản ứng của da trước khi tăng lên 2 lần một ngày.
Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc kháng sinh tại chỗ sẽ không có hiệu quả. Bác sĩ hoặc Dược sĩ sẽ thường cho bạn dùng kèm với một loại sản phẩm trị mụn ẩn khác, chẳng hạn như benzoyl peroxide. Thuốc kháng sinh loại bỏ vi khuẩn và viêm nhiễm, trong khi benzoyl peroxide làm khô nhân mụn.
- Kháng sinh đường uống
Tất cả các loại mụn ẩn hoặc mụn trứng cá từ trung bình đến nặng thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh đường uống. Nếu bạn có nhiều mụn ẩn hoặc mụn ẩn có vẻ như bị nhiễm trùng, bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc kháng sinh đường uống thay vì dùng thuốc kháng sinh bôi ngoài da.
Mụn ẩn có tự biến mất?
Nếu để yên, một nốt mụn ẩn có thể tồn tại từ vài tuần đến nhiều tháng (đừng lo lắng – lớp hạ bì của bạn có thể giúp mụn lành nhanh hơn) do tình trạng viêm và tắc nghẽn nang lông. Trên thực tế, khoảng 50-80% trường hợp mụn ẩn sẽ tự lành nếu để yên, không làm gì. Việc cố nặn mụn ẩn sẽ không đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương mà chỉ gây ra tình trạng viêm nhiễm nhiều hơn, đẩy mụn của bạn sâu hơn và to hơn, đồng thời để lại các vết thâm sau viêm.
Mặc dù hoàn toàn ổn khi áp dụng phương pháp ngồi chờ mụn tự biến mất. Nhưng điều đáng chú ý là vết sưng tấy trên mặt bạn càng lâu thì các mô bên dưới da tổn thương càng lớn. Đối với một số người, tổn thương đó dẫn đến tăng sắc tố (tức là sẹo màu hồng, đỏ hoặc nâu), trong khi đối với những người khác, mụn ẩn không được điều trị có nhiều khả năng gây ra sẹo. Bạn hoàn toàn có thể áp dụng chế độ skincare (thoa ngoài) để thúc đẩy quá trình biến mất của mụn nhanh hơn là ngồi chờ.
Điều gì xảy ra nếu bạn nặn mụn ẩn?
Nếu bạn cố gắng nặn hoặc cậy nốt mụn ẩn, bạn sẽ đẩy tất cả viêm nhiễm vào da sâu hơn, tạo ra một đợt bùng phát viêm nhiễm nghiêm trọng. Không chỉ vậy, việc cố gắng nặn mụn ẩn cũng tạo ra vi khuẩn mới từ ngón tay hoặc bất kỳ dụng cụ nặn nào, làm tăng tình trạng viêm nhiễm và kéo dài thời gian mụn ẩn biến mất. Tất cả những điều này đều làm tăng nguy cơ sẹo thâm khó cải thiện.
Mụn ẩn dưới da nên các mô và collagen đang ra sức chữa lành mụn từ bên trong. Thì nay, bạn lại cố làm vỡ mụn bằng cách nặn nó, cuối cùng bạn có thể đẩy tình trạng viêm xuống bên dưới mô đó, làm cho mụn mềm hơn, nhưng vẫn đau và có khả năng chuyển sang mụn viêm, nghiêm trọng hơn. Do đó, đừng cố gắng nặn cậy mụn ẩn khi nhân chúng còn bên dưới.
Cách ngăn ngừa mụn ẩn
Sau tất cả, phương pháp ngăn ngừa mụn ẩn hiệu quả nhất là skincare và chế độ sinh hoạt lành mạnh. Thường xuyên thức khuya, ít uống nước, tiếp xúc tia UV mà không che chắn hoặc thoa kem chống nắng mà không tẩy trang kỹ lại đòi hỏi làn da phải sáng đẹp, sạch mụn ẩn là điều không thể.
Xây dựng routine chăm sóc da bài bản
Bạn biết không, khâu làm sạch da và cấp ẩm đủ là mẹo cải thiện và ngăn ngừa mụn ẩn một cách kỳ diệu. Dù các bước này không mang tính đặc trị nhưng sẽ giữ cho hàng rào bảo vệ da luôn khỏe mạnh, cân bằng dầu nước và giảm tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông. Hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh thì dù có mụn ẩn hình thành thì cũng giúp ngăn chặn chuyển sang mụn viêm.
➖ Combo làm sạch Rau Má Lên Men gồm Nước tẩy trang và Gel rửa mặt M.O.C. Ứng dụng công nghệ Micellar loại bỏ CÓ CHỌN LỌC bụi bẩn, dầu thừa, một phần tế bào chết khỏi cổ nang lông mà vẫn giữ lại lớp màng ẩm tự nhiên (hàng rào bảo vệ da). Làm dịu da, giảm kích ứng tối đa với vô số chiết xuất thảo mộc như Cúc La Mã, Táo, Cúc Calendula, Ngũ bội tử, Rễ Hoàng Cầm, Lá Thông Đen, nụ Rau Sam, Diếp cá, Ngải cứu
➖ Cấp ẩm, cân bằng pH và giúp da ngậm nước hiệu quả với Toner và Serum HAB5 M.O.C. Hai siêu phẩm không thể thiếu trong bất kỳ routine skincare nào. Sau khi làm sạch là lúc da dễ hấp thu dưỡng chất, bạn cần bổ sung nước và cân bằng lại pH ổn định. Bộ đôi cũng hướng đến củng cố chức năng và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Đồng thời tăng khả năng hydrat hóa, giúp da hấp thu dưỡng chất tốt hơn ở bước skincare tiếp theo.
Làm thông thoáng lỗ chân lông với BHA
BHA là tên viết tắt của Beta hydroxy acid hay còn gọi là Salicylic acid. Đừng để từ ‘axit’ làm bạn thất vọng. BHA không ăn mòn hoặc mài mòn và thực sự có đặc tính làm dịu. Axit salicylic là chất tiêu sừng giúp hòa tan các liên kết giữa các tế bào da lại với nhau và giúp tế bào chết bong ra hiệu quả hơn.
Khi quá trình sản xuất dầu dư thừa cộng với các tế bào da chết dễ làm tắc nghẽn lỗ chân lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. BHA sẽ thâm nhập vào nang lông, loại bỏ tế bào chết, giữ cho lỗ chân lông được thông thoáng.
Hầu hết mọi người có thể sử dụng BHA bình thường, nhưng những người có làn da nhạy cảm có thể bị kích ứng da khi sử dụng BHA nồng độ cao. Do đó, nếu da đặc biệt nhạy cảm bạn nên dùng BHA nồng độ thấp hơn.
Serum BHA 2% M.O.C với chiết xuất BHA từ vỏ liễu trắng có khả năng hòa tan dầu, dễ dàng thâm nhập sâu vào từng nang lông, loại bỏ tế bào chết, cặn bã dư thừa, giúp thông thoáng lỗ chân lông, triệt tiêu nguyên nhân sinh mụn.
So với cơ chế hoạt động của AHA (chỉ loại bỏ tế bào chết tích tụ bề mặt), 𝐁𝐇𝐀 𝟐% của Nhà 𝐌.𝐎.𝐂 đa năng hơn trong thổi bay tế bào chết ở bề mặt da, từng lỗ chân lông, cải thiện mụn thâm hữu hiệu từ nguyên nhân thực sự.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Một điều có thể ảnh hưởng đến làn da của bạn là chế độ ăn uống. Một số loại thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu của bạn nhanh hơn những loại khác. Khi lượng đường trong máu của bạn tăng lên nhanh chóng sẽ kích thích tiết ra một loại hormone kiểm soát các tác động của sự tăng trưởng. Điều này khiến các tuyến dầu của bạn sản xuất nhiều dầu hơn, làm tăng nguy cơ nổi mụn ẩn.
Một số thực phẩm gây tăng đột biến lượng đường trong máu bao gồm:
- Bánh mì, đặc biệt là bánh mì trắng và bánh mì tròn
- Ngũ cốc ăn sáng có đường, chẳng hạn như ngũ cốc có mảnh ngô, gạo phồng và mảnh cám
- Ngũ cốc ăn liền như bột yến mạch
- Một số loại trái cây và rau quả như dưa, dứa, bí ngô và khoai tây
- Mì ống chẳng hạn như mì ống làm từ gạo
- Gạo trắng hạt ngắn
- Đồ ăn nhẹ, chẳng hạn như bánh quy, bánh gạo và bỏng ngô
- Các sản phẩm từ bơ sữa như sữa, phô mai, kem và sữa chua có đường
Vậy, ăn gì để hết mụn?
Chế độ ăn giàu axit béo omega-3 có thể làm giảm viêm và cải thiện các triệu chứng của mụn ẩn nói riêng, mụn trứng cá nói chung. Thực phẩm giàu axit béo omega-3 bao gồm:
- Cá, chẳng hạn như cá thu, cá hồi và cá mòi
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành, chẳng hạn như đậu phụ
- Rau bina và cải xoăn
- Thịt bò ăn cỏ
- Các loại hạt như quả óc chó và hạnh nhân, hạt lanh, hạt mù tạt
Các thực phẩm giàu kẽm, vitamin A và E và chất chống oxy hóa có lợi cho da mụn ẩn như sau:
- Trái cây và rau màu vàng và cam như cà rốt, quả mơ và khoai lang
- Rau bina và các loại rau có lá và màu xanh đậm khác
- Cà chua
- Quả việt quất
- Bánh mì nguyên cám
- Gạo lức, diêm mạch
- Hạt bí ngô
- Đậu, đậu Hà Lan và đậu lăng
Ngoài ra, dựa vào nguyên nhân hình thành mụn ẩn ở trên, bạn sẽ có các danh sách cần làm để ngừa da sần sùi mụn ẩn. Nếu có khó khăn trong điều trị mụn ẩn, đừng ngần ngại chia sẻ, Dược sĩ M.O.C sẽ tư vấn Miễn phí cho bạn theo đúng phác đồ điều trị, đi từ: Tình trạng – Nguyên nhân – Giải pháp – Kết quả.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về da, vui lòng liên hệ để Dược Sĩ M.O.C tư vấn miễn phí cho bạn nhé!
Hotline (Zalo): 0933 79 2425
Fanpage: M.O.C Vietnam
Youtube: MOC Viet Nam